Keizersnede
Een keizersnede is een operatie waarbij jouw baby via de buik wordt geboren. De operatie duurt ongeveer 45 minuten. De baby wordt meestal binnen een kwartier na het begin van de operatie geboren. De gynaecoloog adviseert alleen een keizersnede als een gewone bevalling niet kan of als dat te veel risico geeft voor jou of de baby.
Stappenplan keizersnede
De gynaecoloog adviseert een afspraak te maken voor een keizersnede. Met het zorgdomeinnummer in de verwijsbrief maak je een afspraak:
• Telefonisch;
• Direct via de website via MijnAntonius.Je ontvangt daarna een bevestiging met de datum van de keizersnede.
Soms is al voor de zwangerschap duidelijk dat een keizersnede nodig is (primaire keizersnede). Als je bijvoorbeeld een operatie in verband met een ernstige verzakking heeft gehad. In andere gevallen blijkt tijdens de zwangerschap dat een keizersnede nodig is:
• De placenta ligt voor de baarmoedermond;
• Een vleesboom verhindert de indaling van de baby;
• Er zijn complicaties zoals een placenta die onvoldoende functioneert.Zoals bij elke operatie vindt bij een geplande keizersnede vooraf onderzoek plaats naar jouw gezondheid. Je krijgt vragen over je gezondheid en er vindt een lichamelijk onderzoek plaats waarbij er wordt geluister naar je hart en longen. Daarnaast vindt er ook een bloedonderzoek plaats.
Je mag vooraf al een kijkje nemen op de afdeling waar je komt te liggen en krijgt informatie van de verpleegkundige.
Keizersnede tijdens bevalling
Soms wordt pas tijdens de bevalling duidelijk dat een keizersnede nodig is. Dit noemen we een secundaire keizersnede. De meest voorkomende reden is dat de bevalling niet vordert of dat er dreigend zuurstofgebrek is bij de baby.Als de ontsluiting niet goed vordert betekent dit dat het aantal centimeters ontsluiting niet genoeg toeneemt. Het hoofd of de billen van de baby zakken dan niet voldoende naar beneden in het bekken.
Zuurstofgebrek kan optreden als de hartslag van de baby op het CTG ernstig afwijkt. Om dit te controleren wordt soms een beetje bloed van de hoofdhuid van je baby afgenomen.
De gynaecoloog of anesthesioloog bespreekt samen met jou de keuze tussen een algehele narcose en een ruggenprik. De keuze is afhankelijk van de reden voor de keizersnede en de mate van spoed. Heb je een uitgesproken voorkeur, dan kun je dit laten weten.
Op de dag van de keizersnede moet je nuchter zijn. Je mag ten minste 4 tot 6 uur voor de operatie niets meer eten of drinken.
Je meldt je bij de polikliniek Verloskunde. De verpleegkundige vangt jou en jouw partner op en begeleidt jullie naar de afdeling. Je schaamhaar wordt gedeeltelijk weggeschoren. Op de afdeling krijg je een operatiehemd aan. Voor de operatie moet je blaas leeg zijn. De verpleegkundige brengt een blaaskatheter aan zodat de urine kan wegstromen. Om de kans op misselijkheid en zuurbranden te verminderen, krijg je een maagzuur remmend drankje.
Vaak maakt de gynaecoloog een bikinisnede. Dit is een horizontale snede van 10-15 centimeter vlak boven je schaambeen rond de haargrens. Bij uitzondering wordt een snede van de navel naar beneden gemaakt.
Na de snede in de huid worden het vet onder de huid en een laag verstevigend bindweefsel boven de buikspieren doorgesneden. De gynaecoloog schuift de lange buikspieren van de ribbenboog naar beneden opzij. Vervolgens wordt de buikholte geopend. De gynaecoloog maakt de blaas los van de baarmoeder en schuift deze naar beneden.
Daarna haalt de gynaecoloog via een dwarse snede in de baarmoeder je baby naar buiten. Hierbij wordt op je buik gedrukt. Als je baby geboren is, wordt de navelstreng doorgeknipt. Omdat alles steriel moet blijven, mag de vader dit niet zelf doen zoals bij een normale bevalling.
Na het doorknippen van de navelstreng krijg je via het infuus een antibioticum en medicijn om de baarmoeder te laten samentrekken. Zodra de placenta geboren is, hecht de gynaecoloog de baarmoeder en de verschillende lagen van de buikwand.
Na de operatie word je naar de uitslaapkamer gebracht. Daar blijft je enige tijd om bij te komen.
De baby
Na de geboorte beoordeelt de kinderarts de gezondheid van jouw baby. Je kind wordt bloot op je buik gelegd als deze gesloten wordt en kan het eerste uur bij je blijven liggen. Ook je partner blijft aanwezig. Als de conditie van joof niet goed is, wordt uw kind samen met uw partner naar de (couveuse)afdeling gebracht. Wij streven er altijd naar om moeder en kind zo snel en lang mogelijk bij elkaar te brengen.De moeder
U wordt naar de kraamafdeling gebracht als uw conditie stabiel is. De verpleegkundige doet enkele controles. Na de operatie heeft u pijn door de wond of de naweeën. U krijgt hiervoor regelmatig pijnstillers aangeboden. Dagelijks krijgt u een onderhuidse injectie tegen trombose. De katheter in uw blaas wordt de eerste dag na de operatie verwijderd.Afhankelijk van de pijn en uw conditie wordt het opstaan uitgebreid. Al snel na de operatie kunt u iets drinken en eten. Het verblijf op de kraamafdeling is afhankelijk van uw herstel en eventuele complicaties. Meestal duurt uw verblijf 2-3 dagen.
Borstvoeding is ook na een keizersnede mogelijk. Het is verstandig uw baby binnen 1 uur na geboorte en zo vaak mogelijk aan de borst te leggen. U krijgt hierbij extra hulp en ondersteuning van de verpleegkundige.
Pijn
U kunt de eerste dagen tot een week na de ingreep pijn hebben. Deze pijn neemt geleidelijk af. Bij pijn mag u maximaal 4 keer per dag 1 gram (2 tabletten van 500mg) Paracetamol nemen. Dit kan geen kwaad voor de borstvoeding. Afhankelijk van de pijnklachten vermindert u de dosering.Vaginaal bloedverlies
Na een keizersnede is net als bij een bevalling vaginaal bloedverlies normaal. In het begin is dit helderrood maar later donkerder van kleur. Het wordt vanzelf steeds minder. Het gebruik van tampons wordt ontraden.Geslachtsgemeenschap
Geslachtsgemeenschap wordt afgeraden zolang er nog vaginaal bloedverlies is of abnormale afscheiding. Dit voorkomt mogelijke infecties bij een nog niet genezen baarmoeder. Soms kan gemeenschap in het begin anders aanvoelen en pijnlijk zijn. Als dit problemen oplevert, neemt u contact op met uw huisarts.Wond/hechtingen
Tijdens de ingreep heeft de gynaecoloog oplosbare hechtingen gebruikt. In specifieke gevallen zijn de hechtingen dit niet. Bij ontslag wordt dan afgesproken wanneer en door wie deze hechtingen worden verwijderd.De operatiewond kan nog een tijd pijnlijk aanvoelen en jeuken of steken. Bij een bikinisnede kan het huidgebied boven en soms onder de wond nog een aantal maanden doof aanvoelen.
Uitscheiding en voedingspatroon
Het plassen kan in het begin anders aanvoelen. Je voelt mogelijk niet goed of je helemaal hebt uitgeplast. Het kan helpen om tijdens het plassen met de hand enige druk boven het schaambeen uit te oefenen.Als de darmen weer op gang komen na de operatie, kun je last krijgen van darmkrampen. Ook na thuiskomst kunnen de darmen nog opspelen. Je kunt last krijgen van verstopping, met name als je borstvoeding geeft. Dit komt vanzelf weer in het oude patroon. Het is verstandig om veel water te drinken en vezelrijke voeding te eten.
Je krijgt in sommige gevallen een recept voor ijzertabletten mee naar huis. Hier kun je mee beginnen als de ontlasting weer normaal op gang is. De ijzertabletten kunnen de ontlasting zwart kleuren.Activiteiten
Een operatie is zwaar voor uw lichaam. Het duurt een tijd voordat u zich weer helemaal goed voelt. Dit valt vaak tegen. U bent bijvoorbeeld snel moe en kunt minder aan dan u gewend bent. Luister goed naar de signalen van uw lichaam. Uw lichaam heeft tijd en rust nodig om helemaal te herstellen.Het is verstandig om de eerste 6 weken na de ingreep rustig aan te doen. Dit betekent niet bukken en zwaar tillen. Je kunt gerust de verzorging van jouw baby en lichte werkzaamheden doen. Probeer activiteiten zoveel mogelijk zittend te doen. Autorijden mag zodra je je goed voelt.
Sporten
Lichte sporten zoals recreatief fietsen en wandelen kun je geleidelijk na 4 weken weer doen. Sporten waarbij onverwachte bewegingen worden gedaan zoals tennis en volleybal kun je na 6 weken weer doen. Luister naar je lichaam en stop als je moe wordt. Buikspieroefeningen worden de eerste 6 weken afgeraden.Douchen
Je kunt gewoon douchen. Als je nog vaginaal bloed verliest is het beter niet te baden of zwemmen.Controle
Als je naar huis gaat, krijg je afspraken voor controles mee. Na 2 weken is er een telefonische controle door de verpleegkundige. Na 6 weken kom je langs voor controle op de polikliniek bij de verloskundige of gynaecoloog.
Kraamzorg
Je heeft tot en met de 8e dag na de keizersnede recht op kraamzorg. Waarschuw het ziekenhuis bij:
• Langer dan 24 uur koorts, temperatuur boven 38 graden;
• Toenemende buik- en/of wondpijn;
• Toenemende roodheid, zwelling of vochtverlies bij de wond;
• Een opgezette buik.Emoties rondom een keizersnede
De beleving van een keizersnede wisselt sterk. Sommige vrouwen zijn teleurgesteld dat de bevalling niet op de normale manier kon plaatsvinden. Ze hebben het gevoel dat hen dit is afgenomen of vinden dat ze gefaald hebben. Bij een narcose maken vrouwen de geboorte van hun kind niet bewust mee waardoor ze soms moeite hebben om aan hun kind te wennen.Spelen dergelijke gevoelens bij jou? Praat er dan over met je naasten. Bespreek tijdens de nacontrole al je emoties en vragen. Dit helpt bij de verwerking. Schrijf je vragen op zodat je niets vergeet. Ook na langere tijd of voor een volgende zwangerschap kun je met de gynaecoloog, verloskundige of huisarts praten.
Het kan opluchten om ervaringen uit te wisselen met lotgenoten. Deze vind je via:
• Vereniging Keizersnede-Ouders, telefoonnummer (076) 503 71 17De keizersnede kan ook een opluchting zijn. Bijvoorbeeld na een lange tijd zeer pijnlijke weeën. Voor de vader is een keizersnede soms moeilijk te verwerken. Na 9 maanden zwangerschap moet je ook nog een operatie ondergaan voor de geboorte van jullie kind. Een partner kan zich dan nutteloos voelen of angst hebben gehad dat er iets mis zou gaan. Bespreek dergelijke gevoelens met elkaar.
Wanneer moet u contact opnemen?
Neem bij onverwachte problemen in de periode tot de nacontrole (na 6 weken) contact op met de polikliniek Verloskunde via telefoonnummer 0515 - 48 89 83.