Behandelingen bij kanker

Behandelingen bij kanker

• Chemotherapie

  Chemotherapie is een behandeling van kanker met medicijnen die de deling van cellen remmen of kankercellen vernietigen. Deze medicijnen worden ook wel cytostatica genoemd. Er bestaan tientallen soorten chemotherapie.

  Welke chemotherapie krijgt u?
  Welke chemotherapie u krijgt, hangt af van meerdere factoren, zoals het type kanker, de plaats in het lichaam en het stadium van de ziekte. Ook uw algemene gezondheid, eventuele eerdere behandelingen, andere medicijnen die u gebruikt en natuurlijk uw wensen en voorkeuren spelen een rol. Samen met uw arts maakt u een keuze voor de behandeling die het beste bij u past.

  Soms verandert tijdens de behandeling de gevoeligheid van de kankercellen voor bepaalde medicijnen. In dat geval kan de arts overstappen op een ander type chemotherapie.

  Bijwerkingen van chemotherapie
  Chemotherapie werkt niet alleen op kankercellen, maar kan ook invloed hebben op gezonde cellen. Dit veroorzaakt bijwerkingen, zoals vermoeidheid, haaruitval, misselijkheid of een verhoogde kans op infecties. Gelukkig herstellen gezonde cellen zich meestal weer snel, waardoor deze klachten vaak tijdelijk zijn.

  Sommige bijwerkingen kunnen echter langer aanhouden of blijvend zijn. Denk bijvoorbeeld aan verminderde vruchtbaarheid of zenuwschade in handen of voeten (tintelingen, doof gevoel). De verpleegkundig consulent oncologie bespreekt met u welke bijwerkingen u kunt verwachten en hoe u hiermee kunt omgaan. 

• Radiotherapie

  Radiotherapie, ook wel bestraling genoemd, is een behandeling waarbij straling wordt gebruikt om kankercellen te vernietigen. Het doel is om de tumor zo effectief mogelijk aan te pakken, terwijl gezonde cellen zoveel mogelijk worden gespaard.

  Bestraling is een plaatselijke behandeling: alleen het gebied waar de tumor of uitzaaiingen zich bevinden, wordt bestraald.

  Vormen van bestraling
  Er zijn twee manieren waarop bestraling kan worden toegediend:

  1. Uitwendige bestraling: via een apparaat dat straling door de huid heen op de tumor richt.
  2. Inwendige bestraling (brachytherapie): waarbij een radioactieve bron tijdelijk of permanent in of nabij de tumor wordt geplaatst.

  Daarnaast bestaan er verschillende soorten straling. Sommige soorten dringen diep het lichaam binnen, terwijl andere meer geschikt zijn voor oppervlakkige tumoren.

  Uw behandeling
  De bestralingsarts (radiotherapeut) bepaalt samen met u welke vorm van bestraling het meest geschikt is. Daarbij kijkt hij of zij naar:

  • het type en de locatie van de tumor;
  • het doel van de behandeling (genezing, levensverlenging of verlichting van klachten);
  • uw algehele gezondheid.

  Ook wordt bepaald hoe vaak en op welke manier u bestraald wordt.

  Meer informatie vindt u hier.

• Hormonale therapie bij kanker

  
  Hormonale therapie, ook wel antihormoontherapie genoemd, is een behandeling die de werking van bepaalde hormonen in het lichaam afremt. Deze therapie wordt alleen ingezet bij hormoongevoelige tumoren, zoals sommige vormen van borstkanker of prostaatkanker.

  Wat zijn hormonen?
  Hormonen zijn stoffen die uw lichaam zelf aanmaakt en die een belangrijke rol spelen in de werking, groei en ontwikkeling van organen. Ze beïnvloeden onder andere:

  • de functie van organen;
  • de stofwisseling;
  • de menstruatiecyclus;
  • de groei van bepaalde weefsels.

  Bij hormoongevoelige tumoren stimuleren sommige hormonen, zoals oestrogeen of testosteron, de groei van kankercellen. Zolang deze hormonen in het lichaam actief zijn, kunnen de kankercellen zich blijven delen.

  Hoe werkt hormonale therapie?
  Met hormonale therapie wordt de aanmaak of werking van geslachtshormonen geremd. Hierdoor:

  • verliezen de kankercellen hun groeistimulans;
  • vertraagt of stopt de groei van de tumor of uitzaaiingen;
  • kunnen sommige tumoren zelfs helemaal verdwijnen.

  De precieze werking en bijwerkingen verschillen per soort medicijn en per persoon. Uw behandelend arts en verpleegkundig consulent bespreken met u wat u kunt verwachten.

• Operatie bij kanker

  Een operatie is een veelvoorkomende behandeling bij kanker. Tijdens de ingreep verwijdert de chirurg het zieke orgaan, het aangetaste weefsel, of een deel daarvan. Soms wordt ook weefsel dat er gezond uitziet weggehaald, omdat kankercellen met het blote oog niet zichtbaar zijn. Dit verkleint de kans dat er kankercellen achterblijven.

  In veel gevallen worden ook lymfeklieren in de buurt van de tumor verwijderd. Deze klieren worden onderzocht om te kijken of er sprake is van uitzaaiingen.

  Waarom wordt er geopereerd bij kanker?
  Een operatie kan verschillende doelen hebben:

  • Diagnostisch: soms is een operatie nodig om een stukje weefsel weg te nemen voor onderzoek. Dit heet een diagnostische operatie.
  • Curatief (gericht op genezing): als het mogelijk is om de tumor volledig te verwijderen, is het doel van de operatie om u te genezen.
  • Palliatief (gericht op klachtenvermindering): als genezing niet mogelijk is, kan een operatie helpen om klachten te verminderen of complicaties te voorkomen. Deze ingreep is vaak minder uitgebreid dan een curatieve operatie.

  Combinatie met andere behandelingen
  Een operatie wordt vaak gecombineerd met andere behandelingen, zoals chemotherapie, radiotherapie of immunotherapie. Soms worden deze behandelingen vooraf (neoadjuvant) of juist na de operatie (adjuvant) gegeven om het resultaat van de operatie te verbeteren of de kans op terugkeer van de ziekte te verkleinen.

• Immunotherapie

  Immunotherapie is een behandeling waarbij het natuurlijke afweersysteem van uw lichaam wordt versterkt en geactiveerd om kankercellen te herkennen, aan te vallen en te vernietigen. Uw eigen afweer wordt dus ingezet als onderdeel van de behandeling tegen kanker.

  Er zijn verschillende vormen van immunotherapie. Hieronder lichten we de twee meest gebruikte methoden toe:

  1. Immunotherapie met monoklonale antilichamen
     Monoklonale antilichamen zijn stoffen die zich richten op specifieke eiwitten op het oppervlak van kankercellen. Ze binden zich aan deze cellen, waardoor het afweersysteem ze beter herkent en kan vernietigen.
     Deze behandeling wordt toegepast bij verschillende soorten kanker, zoals borstkanker, lymfeklierkanker en longkanker.
  2. Immunotherapie met cytokinen
     Cytokinen zijn eiwitten die van nature in het lichaam voorkomen en die een belangrijke rol spelen in de afweer. Door extra cytokinen toe te dienen, wordt het afweersysteem gestimuleerd en versterkt. Deze vorm van immunotherapie richt zich niet specifiek op kankercellen, maar verhoogt de algehele afweerreactie. Cytokinen worden bijvoorbeeld gebruikt bij:

  • Leukemie
  • Non-Hodgkin lymfoom
  • Kanker veroorzaakt door virussen
  • Uitgezaaide darmkanker

  Onderzoek naar nieuwe toepassingen
  Er wordt wereldwijd veel onderzoek gedaan naar nieuwe vormen van immunotherapie en het effect ervan bij andere soorten kanker. Immunotherapie is een snel ontwikkelend vakgebied, waarbij behandelmogelijkheden voortdurend verbeteren.

• Doelgerichte therapie

  Doelgerichte therapie, ook wel targeted therapy genoemd, is een behandeling met medicijnen die zich specifiek richten op bepaalde eigenschappen van kankercellen. Deze medicijnen kunnen kankercellen doden of ervoor zorgen dat ze zich niet verder delen.

  Hoe werkt doelgerichte therapie?
  De werking van doelgerichte therapie verschilt per medicijn. Sommige medicijnen werken aan de buitenkant van de cel, andere juist aan de binnenkant. Wat ze gemeen hebben, is dat ze zich richten op kenmerken die typisch zijn voor kankercellen of hun omgeving.

  Omdat de behandeling zich zo specifiek op de kankercellen richt, worden gezonde cellen meestal gespaard. Daardoor zijn er vaak minder bijwerkingen dan bij bijvoorbeeld chemotherapie.

  Is doelgerichte therapie geschikt voor mij?
  Niet iedere tumor is geschikt voor doelgerichte therapie. De kankercellen moeten bepaalde eigenschappen of doelen hebben waarop de medicijnen kunnen aangrijpen. Uw arts laat onderzoeken of uw tumor deze kenmerken heeft en bespreekt met u of deze behandeling passend is.

• Second opinion

  Kanker is een complexe ziekte, en de behandeling kan intensief zijn. Het is daarom van groot belang dat u vertrouwen hebt in de keuzes die gemaakt worden voor uw behandeling. Als u behoefte heeft aan een tweede mening na de diagnose of tijdens de behandeling, kunt u altijd een second opinion aanvragen. Dit is geen teken van wantrouwen richting uw behandelaar, maar kan u juist de zekerheid en het vertrouwen geven die nodig zijn om het behandeltraject met een gerust hart in te gaan.

  Hoe vraagt u een second opinion aan?
  U kunt een second opinion aanvragen bij uw behandelend arts. Samen met u en eventueel uw naasten bespreekt hij de mogelijkheden en zorgt ervoor dat de verwijzing geregeld wordt.