Duurzaam Antonius

Op deze pagina vindt u meer informatie over hoe wij ons inzetten voor een duurzame zorgomgeving. Elke bewuste keuze draagt bij aan een beter milieu.

Om ook in de toekomst goede zorg te kunnen blijven bieden, investeren we in duurzaamheid. We ontwikkelen een investerings- en huisvestingsplan voor de komende vijf jaar dat bijdraagt aan een beter milieu. Antonius neemt deel aan de landelijke Green Deal Duurzame Zorg voor een Gezonde Toekomst, een initiatief van de NVZ.

Onze focus ligt op 4 duurzame thema’s:

Vermindering van CO₂-uitstoot – doel: 49% reductie in 2030 ten opzichte van 2013;
Stimuleren van circulariteit;
Terugdringen van medicijnresten in oppervlakte- en grondwater;
Versterken van een gezonde leefomgeving.

CO₂-footprint

Hier kunt u het rapport over onze CO₂-uitstoot en energieverbruik in 2023 bekijken. De belangrijkste gegevens zijn hieronder weergegeven in een cirkeldiagram.

Zonnepanelen

In het najaar van 2023 zijn er 850 extra zonnepanelen geplaatst op onze locaties. Daarmee wekken we een deel van onze energie zelf op. In 2023 leverden deze zonnepanelen maar liefst 298.390 kWh aan zonne-energie op.

LED-verlichting

Vrijwel al onze ruimten zijn inmiddels voorzien van energiezuinige LED-verlichting, uitgerust met aanwezigheidsdetectie en daglichtregeling. Zo besparen we energie waar het kan.

Circulaire werkomgeving

Om CO₂-uitstoot te reduceren zijn we een samenwerking gestart met de leverancier Opnieuw. Zij refurbishen gebruikt meubilair, waardoor de levensduur met gemiddeld vijf jaar wordt verlengd. Meubels die niet meer bruikbaar zijn, worden uit elkaar gehaald en hergebruikt als grondstof voor nieuwe producten. Op deze manier creëren we een duurzame, circulaire werkomgeving.

Plaszakkenproef

Patiënten van Antonius die een CT-scan ondergaan, krijgen sinds november 2020 een plaszak mee. De plaszak voorkomt dat er röntgencontrastmiddelen in het milieu terechtkomen. In Nederland komt naar schatting jaarlijks 30 ton contrastvloeistof via het riool in het oppervlaktewater terecht. Antonius doet samen met Wetterskip Fryslân en 6 andere ziekenhuizen mee aan een landelijke pilot.

Om goede diagnoses te kunnen stellen, is soms het gebruik van contrastvloeistof nodig, hoe belastend voor het milieu dit ook is. De contrastmiddelen verlaten via de urine het lichaam en komen zo via de rioolwaterzuivering in het milieu. Door patiënten te vragen de urine op te vangen in een plaszak, kunnen we belasting van het milieu voorkomen. Uit een eerdere proef, gedaan in Deventer, weten we dat de bereidheid van patiënten om medicijnresten in het rioolwater te verminderen, heel groot is, dus we rekenen op positieve resultaten. Met deze proef is een goede methode gevonden om verontreiniging van het oppervlaktewater te voorkomen. Heel belangrijk vinden wij.’

Veilig en gezond water
Wetterskip Fryslân bewaakt de waterkwaliteit in Fryslân en het Groninger Westerkwartier en zuivert afvalwater in 27 rioolwaterzuiveringen. Otto van der Galiën, dagelijks bestuurder: ‘Wij zijn blij met deze pilot. Het biedt een mooie kans om het probleem van medicijnresten in oppervlaktewater vanaf de bron aan te pakken. Medicijnresten zijn moeilijk te verwijderen uit het afvalwater dat via het riool in onze zuiveringen terecht komt. Om ons water veilig en gezond te kunnen houden, ook tegen aanvaardbare kosten, is het belangrijk om als keten (van zorginstellingen en apothekers tot waterschappen en drinkwaterbedrijven) te zoeken naar mogelijkheden om verontreiniging te voorkomen’.

Proef met plaszakken
Het medicijngebruik in Nederland stijgt. Een deel van de medicijnen wordt in het lichaam opgenomen, maar medicijnresten komen in toenemende mate via de ontlasting en urine in het rioolwater terecht en uiteindelijk in het oppervlakte- en grondwater. Röntgencontrastmiddelen passeren vrijwel ongehinderd de afvalwaterzuivering. Omdat deze stoffen slecht afbreken, bestaat de kans dat deze stoffen ophopen in het milieu. In Nederland wordt naar schatting per jaar 140 ton medicijnresten en 30 ton röntgencontrastvloeistof (o.a. jodium) via zuivering op het oppervlaktewater geloosd. Aangezien het contrastmiddel na 24 uur uit het lichaam is verdwenen, kan de lozing van deze stoffen eenvoudig voorkomen worden door patiënten plaszakken mee te geven. De urine van de eerste vier plasbeurten na de CT-scan wordt daarin opgevangen. De patiënt kan de gevulde plaszakken bij het restafval deponeren.

Landelijke pilot
In 2019 hebben overheid, zorgsector en (drink)watersector gezamenlijk afgesproken om te komen tot een landelijke aanpak voor de vermindering van röntgencontrastmiddelen in water. Uit eerder sociologisch onderzoek in het Deventer Ziekenhuis is gebleken dat 86 % van de patiënten bereid is een plaszak te gebruiken om het milieu te ontzien. In dit vervolgonderzoek bij zes ziekenhuizen wordt getest of het ontwikkelde implementatieplan voldoende toepasbaar is zodat alle Nederlandse ziekenhuizen de plaszak met weinig inspanning en weinig extra kosten kunnen inpassen in het reguliere werkproces. Daarna kan de werkwijze landelijk worden uitgerold. De deelnemende ziekenhuizen zijn: Erasmus MC, Maastricht UMC, Reinier de Graaf, Noordwest Ziekenhuis Groep, Deventer Ziekenhuis en Antonius Zorggroep. Ook farmaceuten, waterschappen, drinkwaterbedrijven en de ministeries van IenW en VWS doen mee in dit vervolgonderzoek. Initiatieven om te voorkomen dat medicijnresten in het oppervlaktewater terechtkomen zijn gebundeld in de ‘Ketenaanpak Medicijnresten uit water’ van met ministerie van IenW en de Green Deal Duurzame Zorg.